تبادل لینک هوشمند اولی به نفس یکی از معانی مولی در قرآن ، لغت و روایات اهل سنت و تحلیل معنای آن در حدیث غدیر
اولی به نفس یکی از معانی مولی
برخي از دانشمندان اهل سنت با توجه به رسوبات ذهني و پيش‌فرض‌هايي كه داشته‌اند ، نه تنها «مولي» و «ولي» را به معناي محبت و دوستي گرفته‌اند ؛ بلكه ادعا كرده‌اند كه به اجماع اهل لغت ، لفظ «مولي» هيچ گاه به معناي «أولي» به كار نمي‌رود !!
مولی به معنای اولی در قرآن:
بسیاری از دانشمندان اهل سنت با استناد به آیات قرآن ، مولی را به معنای اولی دانسته اند که به بعضی از آنها اشاره میکنیم:
آیه ی 15 حدید:
مَأْوَاكُمُ النَّارُ هِيَ مَوْلَاكُمْ وَ بِئْسَ الْمَصِيرُ معناه هي أولي بكم و هو قول الكلبي و الزجاج و الفراء و أبي عبيدة.
تفسير الرازي، ج 29، ص 227
http://library.islamweb.net/newlibrary/display_book.php?flag=1&bk_no=132&ID=4898
...مولاكم أولي بكم.
صحيح البخاري - کتاب تفسیر القرآن - سورة الحشر - باب الجلاء الاخراج ... - ح 4600
http://library.islamweb.net/newlibrary/display_book.php?idfrom=8866&idto=8880&bk_no=52&ID=2645
ويكون المولى : الأولى . قال الله عز وجل : «النارُ هي مولاكُمْ» معناه : هي أولى بكم . أنشدنا أبو العباس للبید: فَغَدَتْ كلا الفَرْجَيْنِ تحسبُ أَنّه * مولى المخافةِ خَلْفُها وأمامُها معناه : أولى بالمخافة خلفها وأمامها
مولي به معناي اولي است ، و اين فرمايش خداوند : (النار هي مولاكم) ؛ يعني نار اولي است براي شما . در شعر لبيد هم به معناي اولي آمده است : دو گروه متخاصم گمان بردند كه ترسناك تر و سزاوارتر براي ترس و وحشت پشت سر و روبرو است.
أبو بكر محمد بن القاسم الأنباری (متوفاي328هـ) ، الزاهر في معاني كلمات الناس ، ج 1 ، ص 114
http://islamport.com/w/lqh/Web/3398/114.htm
آیه ی 51 توبه:
قُلْ لَنْ يُصِيبَنَا إِلَّا مَا كَتَبَ اللَّهُ لَنَا هُوَ مَوْلَانَا ۚ وَعَلَى اللَّهِ فَلْيَتَوَكَّلِ الْمُؤْمِنُونَ
بغوی و أبو حیان اندلسی ، نظر کلبی (لغت شناس بزرگ اهل سنت) را این گونه نقل می‌کنند:
(هو مولانا )... وقال الکلبی هو أولى بنا من أنفسنا فی الموت والحیاة
(او مولای ما است)...، کلبی گفته است : مولی به معنای اولی و برتر از ما به جان ما در مرگ و زندگی است .
تفسیر البغوی - ج 4 ص 57
http://www.sonnat.net/upload/article/F147AE91.A5C8.49EB/SDJ8XQUX_pic.png?rnd=
تفسیر البحر المحیط - ج ۵ ، ص ۵۳
http://www.sonnat.net/upload/article/F147AE91.A5C8.49EB/8KRHECXR_pic.png?rnd=
مولی به معنای اولی در لغت:
علاوه بر مواردی که گذشت ، سعد الدین تفتازانی به عنوان امر مسلم نقل میکند:
استعمال المولى بمعنى المتولي والمالك للأمر والأولى بالتصرف شائع في كلام العرب منقول عن كثير من أئمة اللغة
استعمال کلمه مولی به معناي متولّی و مالک امر و اولی به تصرف، در کلام عرب شایع است و نیز از بسیاري از بزرگان اهل لغت نقل شده است.
شرح المقاصد فی علم الکلام - ج 2 ص 290
مولی به معنای اولی به تصرف در لسان پیامبر (ص) :
عن أبي هُرَيْرَةَ عن النبي صلی الله علیه وسلم قال وَالَّذِي نَفْسُ مُحَمَّدٍ بيده إن على الأرض من مُؤْمِنٍ إلا أنا أَوْلَى الناس بِهِ فَأَيُّكُمْ ما تَرَكَ دَيْنًا أو ضَيَاعًا فَأَنَا مَوْلَاهُ وَأَيُّكُمْ تَرَكَ مَالًا فَإِلَى الْعَصَبَةِ من كان
از پیامبر اکرم صلی الله علیه و آله است که ایشان فرمودند : قسم به خدایی که جان محمد در قبضه اوست نيست بر روى زمين هيچ مؤمنى مگر اینکه من اولى و سزاوارترين مردم به او هستم پس هر كدام يك از شما دَين يا ضيعهاى باقى بگذارد من اولى و صاحب آنم . و هر کس از شما مالی را به ارث بگذارد عصبه و کسان هم وارث اند ، هر کس که باشند.
صحیح مسلم - کتاب الفرائض - باب من ترک مالا فلورثته - ح 3049
http://library.islamweb.net/hadith/display_hbook.php?bk_no=158&hid=3049&pid=107285
صحیح البخاری - کتاب الاستقراض و اداء الدیون... - باب الصلاة علی من ترک دینا - ح 2269
http://hadith.al-islam.com/Page.aspx?pageid=192&BookID=24&PID=2269
در روایت دیگر به جای مولاه ، ولی آمده است:
صحیح مسلم - کتاب الفرائض - باب من ترک مالا فلورثته - ح 3050
http://library.islamweb.net/hadith/display_hbook.php?bk_no=158&hid=3050&pid=107285
در روایت دیگری ، پیامبر (ص) فرمودند:
ولا يقل العبد لسيده مولاي فإنّ مولاكم الله
هیچ بنده ای حق ندارد به سرورش مولا بگوید ، مولای شما فقط الله است.
صحیح مسلم - کتاب ألفاظ من الأدب و غیرها - باب حکم إطلاق لفظه العبد و الأمة .. - ح 4185
با توجه به روایت فوق ، به نظر می رسد معنای مولی چیزی فوق سروری باشد که همان اولویت به نفس خواهد بود که مخصوص خداوند است و با احتساب آیه ی 6 احزاب ، شامل پیامبر (ص) نیز می شود.
نگاهی علمی به معنای مولی در غدیر
واژه "مولي" حدود 27 معني دارد که عبارتند از:
1-رب (پروردگار)، 2- عمو، 3- عموزاده، 4- فرزند پسر، 5- پسر خواهر، 6-آزادكننده برده، 7- برده آزادشده، 8- برده، 9- مالك، 10- پيرو، 11- نعمت‌گيرنده، 12-شريك، 13- هم‌قسم، 14- همراه، 15- همسايه، 16- مهمان، 17-داماد، 18- خويشاوندان نزديك، 19- ولی نعمت، 20- هم‌پيمان، 21- ولی، 22- سزاوارتر به امور، 23- سیّد، 24- محب، 25- ياور، 26- تصرف‌كننده در امور، 27- متولی امور
در همان نگاه اول ،20 معني آن ،بخاطر غير منطقي بودن آنها براي حدیث غدیر ،از مدار خارج مي شوند.معاني که نه مطابق نظر شيعه است ونه سني، که عبارتند از:
1-رب (پروردگار)، 2- عمو، 3- عموزاده، 4- فرزند پسر، 5- پسر خواهر، 6-آزادكننده برده، 7- برده آزادشده، 8-برده، 9- پيرو، 10- نعمت‌گيرنده، 11-شريك، 12- هم‌قسم، 13- همراه، 14- همسايه، 15- مهمان، 16-داماد، 17- خويشاوندان نزديك، 18- هم‌پيمان، 19-مالک، 20-ولی نعمت
بدين ترتيب آنچه که مي ماند 7 معني محتمل است که بالاخره با يکي از نظرات يا شيعه ويا سني مطابق دارد که عبارتند از:
1-متولی امور، 2-ولی، 3-سزاوارتر به امور، 4-تصرف کننده در امور، 5-سیّد، 6-یاور، 7-محبّ
حال بياييد ببينيم از اين معاني محتمل ، چند تا مطابق نظر شيعه و چند تا مطابق نظر اهل سنت است. از ميان اين 7 معني، 5 تا مطابق نظر شيعه است . يعني اينکه اگرهرکدام از اين 5 گزينه منظور رسول اکرم باشد، عقيده شيعه صحيح بوده و حضرت علي به تصريح پیامبر ، جانشين ايشان خواهند بود. که عبارتند از:
1-متولی امور، 2-ولی، 3-سزاوارتر به امور، 4-تصرف کننده در امور، 5-سیّد
اما از اين ميان ، تنها 2 گزينه مطابق نظر اهل سنت است که عبارتند از: 1- دوستدار 2- یار و مددکار
بدين ترتيب مي بينيم که ، پنج از هفت عقيده ی شيعه به واقعيت نزديکتر است. در حاليکه،درخوشبينانه ترين حالت فقط دو از هفت عقيده اهل سنت به واقعيت نزديک است! اما بايد بدانيم که همين دو از هفت نيز براي عقيده ی اهل سنت ، ساده لوحانه است ، چرا که اگر معنای کلمه ی مولی ، را محبّ و ناصر بگیریم ، معنايش اين مىشود كه:
هر كس من دوستدار و يارىكننده ی او هستم، على دوستدار و ياور اوست ، به عبارت دیگر ؛ بر على واجب است كه دوستدار و ياور او باشد که این معنای مورد نظر اهل سنت نیست!!
اگر معنای مولی ، دوستدار و یاری کننده بود ، در اينصورت لزومى نداشت كه آن را در حضور جمعيت بگويد و به مستمعان ابلاغ كند، بلكه فقط لازم بود به خود امير المؤمنين عليه السلام بگویند!
در واقع اگر معنای مولی در حدیث غدیر را محب و ناصر بگیریم ، جمله ، خبری خواهد بود نه امری!
حال جا دارد از اهل سنت بپرسيم ، اگر نظر رسول خدا در واقعه غدير، دوستي بود چرا از واژه اي استفاده کرده اند که بيش از هشتاد درصد معاني آن سرپرستي و رياست است، وکمتر از بيست در صد آن دوستي؟ آيا ازمعلم فصاحت قابل قبول است که ،براي ابلاغ دوستي با امام علي علیه السلام ، از واژه اي استفاده کند که بيش از هشتاد درصد معني آن رياست است؟ اصلا اگر نظر رسول اکرم (ص) ، اين معني استثنايي از واژه مولي بود (که آن معنایش هم موافق مراد پیروان مکتب سقیفه نیست) ، چرا از واژه حبیب استفاده نکردند ؟!
نظرات شما عزیزان:
خبرنامه وب سایت:
